璧
- 白虎通曰:方中圆外曰璧。璧之为言积也。内方象地。外圆象天。
- 尔雅曰:璧大六寸谓之瑄。肉倍好谓之璧。好倍肉谓之瑗。肉好若一谓之环。
- 尚书中候曰:尧沉璧于河。
- 周官礼曰:子执谷璧。男执蒲璧。以苍璧礼天。
- 左传曰:周谚有之。匹夫无罪。怀璧其罪。
- 又曰:晋荀息请以垂棘之璧假道于虞。以伐虢。
- 又曰:初卫庄公自城上见己氏之妻发美。使髧之。以为吕姜剃。既出奔而入焉。示之璧。曰:活我。吾与汝璧。己氏曰:杀汝。璧其焉往。遂杀之。而取其璧。
- 又曰:秋楚子围许。蔡穆侯将许僖公以见楚子于武城。许男面缚衔璧。大夫缞绖。士舆榇。楚子问诸逢伯。对曰:昔武王克殷。微子启如是。武王亲释其缚。受其璧而祓之。(祓。除凶之礼也。)
- 又曰:初楚恭王无冢适。有宠子五人。无适立焉。乃有大事于群望。而祈请神择于五人者。使主社稷。乃遍以璧见于群望曰:当璧而拜者。神所立也。乃埋璧于太室之庭。使五人斋而长入拜。康王跨之。灵王肘加焉。平王弱。抱而入。再拜皆压纽。
- 穆天子传曰:天子宾于西王母。乃执白圭璧以见之。
- 庄子曰:孔子问子桑雩曰:吾见逐于鲁。伐树于宋。亲交益疏何也。对曰:子独不闻假之亡与。(假。国名也。)林回弃千金之璧。负赤子而趋。彼以利合者。迫穷相弃也。天属者。迫穷相收也。孙卿子曰:聘人以圭。问士以璧。
- 吕氏春秋曰:鲁郤成子聘于晋。过卫。右宰谷臣觞之。陈乐而不乐。乃送之以璧。成子曰:觞我以酒。欢我也。陈乐不乐。告我忧也。送我以璧。寄托之也。卫其有乱乎。背卫三十里。闻宁殖之难作。右宰谷臣死之。乃使人迎其妻子。隔宅居之。分禄食之。其子长而反其璧。
- 战国策曰:齐欲伐魏。魏使谓淳于髡曰:弊邑有宝璧二双。文马二驷。请致之。髡入请说齐王曰:魏。齐之与国也。伐之名丑而实危。齐王乃止。客谓齐王曰:髡受魏璧马。王问髡曰:先生有诸乎。曰:有之。伐魏之事便魏。虽刺髡。于王何益。若诚不便。魏虽封臣。于王何损。百姓无被兵之患。髡有璧马之宝。于王何伤。
- 又曰:张仪为秦破从连横。说楚王。楚王遣使车百乘。献夜光之璧。
- 史记曰:张仪尝从楚相饮。已而楚相亡璧。门下意仪。掠笞不服。仪谓妻曰:视吾舌存否。妻曰:存。曰:足矣。
- 又曰:虞卿蹑屩檐簦。一见赵王。赐白璧一双。黄金百镒。
- 又曰:赵惠王得楚和氏璧。秦昭王闻之。使人遗王书曰:愿以十五城。请易璧。王召见蔺相如。遂遣奉璧西入秦。秦王大喜。相如视秦王无意偿赵城。乃前曰:璧有瑕。请指示王。王授璧。相如因持璧却立倚柱。怒发上冲冠。谓秦王曰:赵王斋戒五日。使臣奉璧。今大王见臣甚倨。得璧传之美人。以为戏弄。无偿赵王城色。故臣复取璧。王必欲急臣。臣头与璧俱碎于柱矣。王恐其破璧。乃辞谢。固请舍相如广成传。相如使人从他道。以璧还赵。
- 韩诗外传曰:楚襄王遣使持金十斤。白璧百双。聘庄子以为相。庄子固辞。
- 列士传曰:秦召魏公子无忌。无忌不行。使朱亥奉璧一双。秦王大怒。将朱亥著猛兽圈中。亥瞋目视之。眦裂血出。溅猛兽。猛兽终不敢动。
- 汉书曰:沛公见项羽鸿门。步从间道走去军。使张良留谢羽。羽问沛公安在。良曰:闻将军有意咎过之。脱身去。间至军矣。(脱身逃还其军。)故使臣献璧。羽受之。
- 东观汉记曰:骠骑将军东平王苍。辟朱晖为掾。正月旦。将军当奉璧贺。故事。少府给璧。时阴就为少府。吏甚骄慢。求不可得。晖遥见就主簿持璧。谓曰:我数闻璧。未尝见。借观之。主簿授晖。晖授令使。主簿遽白。就曰:朱掾义士。勿求之。苍罢朝。谓晖曰:掾自视孰与蔺相如。
- 续汉书曰:大秦国有夜光璧。
- 钟离意传曰:意为鲁相。省视孔子授堂。男子张伯灭草阶下。土中得璧七枚。怀藏其一。以六白意。意曰:瓮中素书文曰:后世脩吾书。董仲舒。璧有七。张伯取其一。意召问之。伯叩头出之。
- 物理论曰:语曰:士非玉璧。谈者为价。
- 抱朴子曰:安期生卖药海边。始皇异之。赐以金璧。直数千万。安期生去而置之于阜乡亭。以赤玉为报。留书曰:后千岁。求我于蓬莱山。
- 又曰:余闻唐尧之为君也。捐金于山。虞舜之承禅也。抵璧于谷。
- 中兴徵祥说曰:王者不隐过则玉璧见。
- 戴延之西征记曰:宋公咨议参军王智先。停柏谷。遣骑送道人惠义疏云。有金璧之瑞。公遣迎取。军进次于崤东。金璧至。脩坛拜受之。
- 又云。冀州博陵郡王次寺道人法称。告其弟子普严曰:嵩高皇帝语吾。言江东有刘将军。是汉家苗裔。受天命。吾以三十二璧金一饼与之。璧数是刘氏卜世之数也。惠义以义熙十三年入嵩高山。即得璧金献焉。
- 表 魏陈王曹植献璧表曰:臣闻玉不隐瑕。臣不隐情。伏知所进非和氏之璞。万国之币。璧为元贡。
- 梁范筠谢示璧表曰:非郊禋有日。礼天之宝胥降。学校且兴。圆水之符已集。绛玉玄圭。未足云譬。
- 檄 梁吴筠檄江神责周穆王璧曰:昔穆王南巡。自郢徂闽。遗我文璧。佥曰此津。贯纬百纪。荐历千春。念兹文璧。故问水滨。江汉勖之。自求多益。反我名瑞。跃此华璧。则富有汉川。世为江伯。如有负秽心迷。怀衅情戚。藏玉泥中。匿圭鱼腹。使公孙蹑波而长呼。子羽济川而怒目。佽飞舞剑而东临。菑丘跃马而南逐。打素蛤而为粉。碎紫贝其如粥。又有川人勇俊。处乎闽濮。水居百里。泥行万宿。右睨而河倾。左吒而海覆。乃把昆吾之铜。纯钧之铁。被鱼鳞之衣。赴螺蚌之穴。引澍东隅。移燋北岛。使蓬莱之根。郁而生尘。瀛洲之足。净而可扫。按骊龙取其颔下之珠。搦鲸鱼拔其眼中之宝。皇恩所被。繁枯润涸。威之所加。穷河绝漠。愿子三思。反此明玉。