第四十六卷:罂粟
罂粟
- 原 罂粟,一名米囊花,一名御米花,一名米壳花。
- 增 本草 罂粟,一名象谷,其实状如罂子,其米如粟,乃象乎谷,可以供御,故有诸名。
- 原 青茎,高一、二尺,叶如茼蒿,花有大红、桃红、红紫、纯紫、纯白,一种而具数色,又有千叶、单叶,一花而具二类,艳丽可玩,实如莲房,其子囊数千粒,大小如葶苈子。
- 增 本草 苏颂曰,九月布子,涉冬至春,始生苗,极繁茂。李时珍曰,三、四月抽薹,结青苞,花开则苞脱,大如仰盏,罂在花中,须蕊裹之,花开三日即谢而罂在,茎头长一、二尺,大如马兜铃,上有盖,下有蒂,宛然如酒罂,中有白米,极细。
- 汇考
- 增 花经 米囊七品三命。
- 原 学圃杂疏 芍药之后,罂粟花最繁华,其物能变,加意灌植,妍好千态,曾有作黄色、绿色者,远视佳甚,近颇不堪闻。
- 瓶史 罂粟、蜀葵,妍于篱落,司空图之鸾台也。
- 增 闻雁斋笔谈 罂粟花之无香韵者也,朱宓侯种之盈亩,万朵烂然,亦足夺目。鲍我生问余,此堪作何比,余昔过芦沟桥一庄院,僧驱骡百许头,纵食枥下,其色相错如绣,始知昔人云锦之比,殆非虚妄,今日所见颇为似之,二生绝倒。
- 集藻
- 四言古诗
- 原 宋 苏辙 种药苗诗 筑室城西,中有图书,窗户之馀,松竹扶疏,拔棘开畦,以毓嘉蔬,畦夫告予,罂粟可储,罂小如罂,粟细如粟,与麦皆种,与穄皆熟,苗堪春菜,实比秋谷,研作牛乳,烹为佛粥,老人气衰,饮食无几,食肉不消,食菜寡味,柳槌石钵,煎以蜜水,便口利喉,调肺养胃,三年杜门,莫适往还,幽人衲僧,相对忘言,饮之一杯,失笑欣然,我来颍川,如游庐山。
- 七言律诗
- 增 明 吴幼培 罂粟花 庭院深沉白昼长,阶前仙卉吐群芳,含烟带雨呈娇态,傅粉凝脂逞艳妆,种自中秋须隔岁,开于初夏伴倾阳,更誇结子累累硕,何必污邪满稻粱。
- 七言绝句
- 原 宋 谢迈 罂粟花 铅膏细细点花梢,道是春深雪未消,一斛千囊苍玉粟,东风吹作米长腰。
- 茶粒齐圜剖罂子,作汤和蜜味尤宜,中年强饭𨚫丹石,安用咄嗟成淖糜。
- 杨万里 米囊花 鸟语蜂喧蝶亦忙,争传天诏诏花王,东君羽卫无供给,探借春风十日粮。
- 诗散句
- 原 唐 雍陶 万里客愁今日散,马前初见米囊花。
- 别录
- 原 种艺 八月中秋夜或重阳月下子,下毕,以扫帚扫匀,花乃千叶,两手交换撒子,则花重台,或云,以墨汁拌撒免蚁食,须先粪地极肥松,用冷饮汤并锅底灰和细乾土拌匀,下讫,仍以土盖,出后,浇清粪,删其繁,以稀为贵,长即以竹篱扶之,若土瘦、种迟,则变为单叶,然单叶者粟必满,千叶者粟多空。
- 增 本草 罂中米可煮粥和饭食。水研滤浆,同菉豆粉作腐食。亦可取油。